16 Prill, 1457: Një Zjarri i Fshehtë nën Hije të Fitores

Era e ftohët e pranverës puth faqet e mia, ndërsa ulemi këtu, në kështjellën e Krujës, me pamjen madhështore të maleve që shtrihen deri në horizont. Një ditë tjetër ka kaluar, një ditë tjetër e këtij lufte të gjatë dhe të lodhshme kundër osmanëve. Fitorja në Shkodër na mbush me krenari, por ndjenja e lehtësimit është e shkurtër; dielli i fitores shpesh fsheh hije të gjata.

Sot kam kaluar orë të tëra duke folur me këshilltarët e mi. Diskutimet ishin të ashpra, të mbushura me mendime të kundërta. Njëra anë, e udhëhequr nga Hamza Kastrioti, vëllai im, mbështes një sulm të menjëhershëm në Elbasan. Ai argumenton se duhet të shfrytëzojmë momentin, të godasim armikun para se të rimëkëmbet nga humbja në Shkodër. Ai thotë se frika e një pushtimi të menjëhershëshëm do të dobësojë moralin e tyre. Ai nuk gabon.

Por unë jam i ndarë. Në zemër, dua të sulmoj, të shtyp çdo gjurmë rezistence osmane në këtë tokë. Por mendja ime e ftohët analizon situatën me kujdes. Furnizimet tona janë të kufizuara, ushtria jonë, megjithëse e fortë, është e lodhur nga betejat e vazhdueshme. Një sulm i nxituar mund të çojë në humbje të madhe, madje edhe në një katastrofë.

Pastaj është çështja e aleatëve tanë. Venediku, megjithëse na ka dhënë mbështetje, nuk është i gatshëm për një angazhim të plotë ushtarak. Papa dhe perandori i Perëndimit na premtojnë ndihmë, por këto premtime kanë qenë të ngadalta në ardhjen e tyre. Duhet të luajmë me kujdes, të mos rrezikojmë gjithçka në një grusht të vetëm.

Kjo gjë më ka lodhur shpirtërisht. Pesha e kësaj lufte, e përgjegjësisë ndaj popullit tim, është e rëndë. Ndërsa nata bie mbi Krujë, unë shoh flakët e zjarrfit të zjarrta në kampin e ushtarëve. Një zjarri që ndez shpresën por që fsheh një zjarri tjetër – zjarrin e dyshimit e të pasigurisë së një vendimi të gabuar. Një vendim që mund të na kushtonte çdo gjë.

Në tavolinën time, letra mbush dhomën. Raportë nga zgjatesat e frontit, përplasje për furnizime ushtarake, letrat e gjata dhe të lodhshme nga Papa dhe mbretërit e Perëndimit. Secila prej tyre mban një pjesë të këtij puzzle të komplikuar që është lufta.

Ndërsa shkruaj këto fjalë, jam i vetëm. Donika, gruaja ime e dashur, flet me një bisedë të ulët me nënën time. Ato bisedojnë për gjëra të përditshme, për çështje familjare, për gjëra të vogla që shpesh i harrojmë në këto kohë të trazuara. Këto çaste të qetësisë janë një ilaç për shpirtin tim të lodhur. Ato më kujtojnë se lufta nuk është e gjitha, se ka edhe jetë përtej fushave të betejës.

Por kjo është një gënjeshtër e vogël. E vërteta është se lufta ka depërtuar edhe në jetën time personale. Dyshimet dhe intrigat janë përhapur si një zjarr në mes të familjes sime. Rivalitetet e vjetra kanë ringjallur kokat e tyre të shëmtuara dhe kanë rënduar këto ditë të vështira. Në shumë raste kam dyshuar se armiku nuk është vetëm jashtë mureve të Krujës, por edhe brenda tyre.

Këto dyshime më hanë nga brenda. Besnikëria, ajo që më ka mbajtur gjallë në këto vjet të errëta, po fillon të krijohet me dyshime dhe paragjykime të rreme. Shpesh mendoj se sa më shumë që luftojmë, aq më shumë armikët e vërtetë nuk janë turqit jashtë mureve tona, por janë njerëzit brenda mureve të shtëpisë sime, brenda mureve të shpirtit tim.

Nesër do të mblidhem përsëri me këshilltarët e mi. Do të shqyrtojmë strategjitë e reja, do të vlerësojmë rreziqet dhe do të marrim një vendim. Shpresoj që vendimi im do të jetë i drejtë, se do të sjellë fitores së shumëpritur, por edhe se do të çojë në paqen e shumëpritur për Shqipërinë. Por ndërsa dua ta besoj këtë, një pjesë e vogël e zemrës sime dyshon se kjo është vetëm një ëndërr e largët në mes të një beteje të pafundme. Kjo është pesha e një princ, pesha e një udhëheqësi, pesha e Skënderbeut. Dhe natën, në heshtjen e thellë të kështjellës, kjo peshë është edhe më e rëndë.